28- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:المحتكر ملعون فى الدنیا و الآخرة.
فرمود: احتكاركننده ملعون دنیا و آخرت است.

29- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:الاحتكار فى عشرة البّر والشعیر و التمر و الزبیب و الذرة و السمن و العسل و الجبن و الجوز و الزیت.
فرمود: در ده چیز احتكار(كالایى را ذخیر كردن تا در موقع مناسب گران تر به فروش برسانند)است: 1. گندم 2. جو 3. خرما 4. كشمش 5. ذرت 6. روغن 7. عسل 8. پنیر 9. گردو 10. روغن زیتون

30- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:اذا لم یكن للمرء تجارة الاّ فى الطعام طغى و بغى.
فرمود: اگر انسان به غیر تجارت مواد غذایى، تجارت دیگرى نداشته باشد دچار طغیان و معصیت مى شود.
علتش این است كه اگر تاجر فقط مواد غذایى و خوراكى مردم را در اختیار داشته باشد ممكن است روزى طمع كرده آن را احتكار كند و یا گران بفروشد.

31- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:من جمع طعاما یتربّص ‍ به الغلآء اءربعین یوما فقد برى من اللّه و برىِ اللّه منه.
فرمود: كسى كه یك ماده غذایى را به امید این كه گران شود و گران بفروشد، چهل روز نگه دارد، او از خداوند دور شده و خداوند هم از وى برى خواهد بود.

32- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:من احتكر على المسلمین طعاما ضربه اللّه تعالى بالجذام والافلاس.
فرمود: كسانى كه موادغذایى مسلمانان را احتكار كنند، خداى متعال آنان را به بیمارى جذام و بیچارگى دچار خواهد كرد.
در واقع پیامبر گرامى اسلام صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم، محتكرین موادغذایى را نفرین كرده اند.

33- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:تسحروا فانّ السحور بركة.
فرمود: سحرى بخورید كه خیر و بركت در سحرى خوردن است.

34- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:سحروا خلاف اءهل الكتاب.
فرمود: برخلاف اهل كتاب (یهودى و نصارى )كه سحرى نمى خورند، سحرى بخورید.

35- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:علیكم بالهریسة فانّها تنشط للعبادة اربعین یوما و هى التى نزلت علینا بدل مائدة عیسى.
فرمود: بر شما باد خوردن حلیم (غذایى كه از گندم و گوشت كوبیده شده، تهیه مى شود)كه نشاط دهنده ى انسان در راه عبادت و بندگى تاچهل روز است و حلیسم خوراكى است كه در عوض مائده اى بر عیسى علیه السّلام برایم فرستاده شد.
یعنى ارزش حلیم چون ارزش مائده ى آسمانى بر عیسى علیه السّلام است.

36- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:لاتقطعوا الخبز بالسكین و اكرموه فانّ اللّه تعالى اءكرمه.
نان را با كارد مبرید و گرامى بداریدش، چنان كه خداى متعال آن را گرامى و ارزشمند داشت.

37- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:ثلث لقمات بالملح قبل الطعام تصرف عن ابن آدم اثنین و سبعین نوعا من البلاء منه الجذام و البرص.
فرمود: سه لقمه با نمك خوردن قبل از غذا، هفتاد و دو بیمارى هم چون جذام و برص (نوعى بیمارى پوستى ) را از بنى آدم دفع مى كند.

38- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:من اءكل الملح قبل كل شى دفع اللّه عنه ثلثمائة و ثلثین نوعا من البلاء اهونها الجذام.
فرمود: كسانى كه قبل از خوردن هر چیز، مقدارى نمك مى خورند خداى متعال سى صد و سى نوع بلا و بیمارى كه كم ترین آن بلاها، جذان است، را از وى دور كند.
نمك علاوه بر این كه طعه دهنده ى غذا است، یكى از املاح لازم براى بدن است. نمك یا همان كلرید سدیم در معده و اثنى عشر تجزیه شده و اسید كلریدریك معده را درست مى كند، كه كمك كننده ى هضم غذاست. عملكرد دیگر نمك برقرارى فشار اسمزى بین مایعات و سلول هاى بدن است. قابل ذكر است كه خوردن نمك براى كسانى كه سالم هستند در نظر گرفته شده، و براى كسانى كه به تجویز پزشك، مصرف نمك مضر شناخته شده باید از خوردن آن خوددارى كنند.

39- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:افتتحوا بالملح فانّه دواء من سبعین دآء.
فرمود: خوردن را با نمك آغاز كنید كه آن دواى هفتاد درد است.
شاید مراد از هفتاد یا سیصد و سى از جهت نفع بى شمار این ماده غذایى است نه آن كه دقیقا هفتاد درد را درمان كند و در محاورات عمومى به كاربردن چنین اصطلاحى در همه ى زبان ها معمول است. مثلا مى گویند: صد بار آمدم نبودى؟ یعنى زیاد آمدم.

40- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:اءفضل الصدقة اءلماء.
فرمود: بهترین صدقات آب است.
در قدیم خصوصا در سرزمین حجاز، هیچ كیمیایى چون آب ارزشمند نبود، حضرت سفارش فرمود تا آب را به عنوان صدقات جاریه قرار دهند، لذا متموّلین در گذشته با ساختن آب انبار و قنات و مانند آن و وقف آن براى عموم سعى در ایجاد صدقه جاریه داشتند. ضمنا احادیث در این باب بسیار است.

41- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:اذا اشتهیتم الماء فاءشربوه مصّا و لا تشربوه عبّا.
فرمود: هنگامى كه میل به آب داشتید (تشنه بودید) آن را به مكیدن (جرعه جرعه ) بنوشید آن را لاجرعه (یك باره ) نیاشامید.
یعنى یك لیوان آب را یك نفس وارد معده نكنید، بلكه جرعه جرعه بنوشید تا آب، این مایع حیاتى بر بدنتان گوارا باشد.

42- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:اءلعب یورث الكبّاد.
فرمود: نوشیدن لاجرعه ى آب براى كبد (جگر سیاه ) مضر است.
تصور كنید: یك لیوان آب یخ صفر درجه یك باره وارد معده شود و كبد این غده ى حساس بدن، كه باید با درجه ى حرارت معین كار كند، در اثر هم جوارى با معده چه بلایى به سرش مى آید.

43- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:من تعوّد كثرة الطعام و الشراب قسى قلبه.
فرمود: كسى كه خود را به پرخوردن و زیاد نوشیدن عادت دهد، سنگ دل مى شود.

44- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم: اذا شرب اءحدكم المآء وتنفس ثلاثا كان آمنا.
فرمود: اگر هنگام نوشیدن آب، حداقل سه بار تنفس كنید، سلامتى خویش ‍ را تاءمین كرده اید.

45- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:شرار امّتى الّذین یاكلون مخاخ العظام.
فرمود: اشرار امّت من كسانى هستند، كه مغز استخوان مى خورند.

46- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:انّ ابلیس یخطب شیاطینه و یقول علیكم باللّحم و المسكر و النسا فانّى لااجد اجماع الشّرّ الّا فیها. " 2 "
فرمود: شیطان رجیم به شیطان ها (انسان هاى معصیت كار) مى گوید: بر شما باد خوردن گوشت و شراب و زن و من هیچ اجماعى را شرتر از این نیافتم.

47- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:علیكم باكل الجزور.
فرمود: بر شما باد خوردن بره هاى چاق و فربه.
چون احتمال بیمارى در حیوانات لاغر بیش تر است.

48- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:اللّحم ینبت اللّحم و من ترك اللّحم اربعین صباحا سآء خلقه.
فرمود: خوردن گوشت باعث روییدن گوشت در بدن مى شود و اگر كسى چهل روز خوردن گوشت را ترك كند، بداخلاق و عصبى خواهد شد.
چون یك سرى ویتامین ها و پروتئین هاى مهم و ضرورى بدن در گوشت قرمز است اگر مصرف آن قطع شود پروتئین ها و ویتامین هاى ضرورى به خصوص ویتامین B12 و... كه بیش تر در گوشت، آن هم گوشت قرمز است، به بدن نمى رسد. هم چنین بیش ترین منبع آهن بدن نیز در گوشت قرمز و جگر است. بیش تر كسانى كه گوشت خوار نیستند دچار كم خونى مى شوند. علاوه بر آن موجب بیمارى جسمى و روحى است كه باعث بدخلقى فرد نیز خواهد شد.

49- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:من ترك اءكل المیتة و الدّم و لحم الخنزیر عند الاضطرار و مات فله النّار خالدا مخلدا.
فرمود: كسى كه در هنگام ضرورت یعنى هنگامى كه هلاكتش قطعى است از خوردن گوشت حیوان مرده و یا خون و گوشت بوزینه اِبا كند و بمیرد در آتش جهنّم مخلد خواهد بود.
زیرا این عمل نوعى خودكشى است. و این حدیث نشان دهنده ى اهمیت حیات انسان است.

50-قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:لا تقطعوااللحم بالسكین على الخوان فانه من صنع الاعاجم و انهشوه نهشا فانه اهناء و امرو.
فرمود: گوشت را با چاقو نبرید كه بر سفره بگذارید زیرا این كار از كارهاى عجم است، بلكه گوشت را كوبیده مصرف كنید كه بر شما گواراتر است.
شاید قطعه قطعه كردن گوشت با چاقو، مصرف آن را در سفره مشكل مى كرده، لذا حضرت فرمود: براى مصرف راحت تر و نیز خوشمزه تر بودن، آن را بكوبید. چنان كه امروز در بین ایرانیان آب گوشت را این گونه مى كنند. برخلاف بیفتِك اروپاییان كه گاهى با كارد و چنگال هم نمى توان مصرف كرد.

 

 

 روایت 51 تا 100

 

51- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:لاتاكلوا من صید المجوس الا المسك.
فرمود: از شكار و صید مجوس به غیر ماهى مخورید.
زیرا در اسلام براى صید قوائد و قوانینى وضع شده است كه مجوس آن را در هنگام صید رعایت نمى كنند.    

 

52- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:من اءكل اللحم اءربعین یوما صباحا قسى قلبه.
فرمود: كسى كه چهل روز ((پى در پى )) گوشت بخورد سنگ دل شود. در حدیث 48 سفارش شده بود كه در مدت چهل روز، خوردن گوشت را ترك نكنید. و در این حدیث سفارش شده به این كه در مدت چهل روز پى در پى خوردن گوشت هم صحیح نیست، جالب است كه در هر دو حدیث به اثر گوشت بر بدن و اخلاق و قلب انسان اشاره شده است.

53- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:اوحى اللّه تعالى الى نبى من انبیائه حین شكى الیه ضعفه ان اطبخ اللحم. مع اللبن فانى قد جعلت الشفاء و البركة فیهما.
فرمود: هنگامى كه یكى از پیامبران از ضعف بدن خود به خدا شكایت برد خداوند به وى وحى فرستاد كه گوشت را با شیر بپزد و فرمود: كه من در گوشت و شیر شفا و بركت قرار داده ام.

54- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:الارز فى الاطعمة كالسید فى القوم و انا فى الانبیاء كالملح فى الطعام.
فرمود: برنج در بین خوراكى ها چون سرور قوم است در بین قوم خود و من در بین انبیا مانند نمك در طعام هستم.

55- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:من اءكل الفاكهة و ترالم تضرهُ.
فرمود: اگر كسى فقط میوه بخورد زیان نخواهد دید.

56- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:ادهنوا بالبنفسج فانه بارد بالصیف حار فى الشتآء.
فرمود: روغن بنفشه مصرف كنید كه در تابستان خنك و در زمستان گرم است.
دو نكته را توضیح دهم - یكى این كه لغت بنفسج معرب بنفشه است و نشان از آن دارد كه این لغت از زبان فارسى وارد زبان عربى شده است، هم چون لغت برنامج كه معرب برنامه است، و نیز كلمه ى مهرجان كه معرب كلمه مهرگان است. نكته ى دوم آن كه، طبیعت سرد و گرم كه در طب پیامبر صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم و نیز در طب بوعلى سینا طبیب ایرانى و به طور كلى در طب قدیم وجود داشت متاءسفانه در طب جدید به طور كلى منكر این نوع تقسیم بندى شده اند.

57- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:اسقوا نسآئكم الحوامل با لالبان فانها تزید فى عقل الصبى.
فرمود: به زنان حامله ى خود شیر بنوشانید زیرا موجب افزایش عقل در كودكش خواهد شد.

58- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:اذا شربتم اللبن فتمضمضوا فان فیه دسما.
فرمود: هنگامى كه شیر نوشیدید، دهان خود را با مضمضه كردن بشویید زیرا چربى شیر در بین دندان ها موجب فساد دندان و دهان خواهد شد.

59- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:ثلاثة لاترد الوسادة و اللبن و الدهن.
فرمود: سه (پیشنهاد) را رد نكنید:1- متكا(كه براى تكیه دادن مهمان به پشت او قرار مى دهند.)2- شیر خوردن 3- روغن.

60- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:الجبن دآء و الجوز دآء فاذا اجتمعا معاصارا دوآء.
فرمود: خوردن پنیر و نیز خوردن گردو به تنهایى موجب مرض است اما وقتى هر دو را با هم استفاده كنید سبب درمان خواهد شد.

61- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:شرب اللبن محض ‍ الایمان.
فرمود: نوشیدن شیر بهره اى از ایمان است.

62- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:علیكم بالالبان فانها تمسح الحر عن القلب كما یلسح الاصبع العرق عن الجبین و تشد الظهر و تزید فى العقل و تذكى الذهن و تجلوا البصر و تذهب النسیان.
فرمود: بر شما باد خوردن شیر، زیرا: عطش از قلب بزداید چنان كه انگشتان دست عرق از پیشانى پاك كند و كمر قوى دارد و عقل افزاید و ذهن را صاف و روشن نماید و چشمان نورانى گرداند و فراموشى زایل كند.

63- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:عشر خصال تورث النسیان اكل الجبن و اكل سور الفارة و اكل التفاح الحامض و الجلجلان و الحجامة على النقرة و المشى بین المراءتین و النظر الى المصلوب و قرائة لوح المقابر و شدة الاحزان و كثرة المعاصى.
فرمود: ده چیز سبب فراموشى است: خوردن پنیر(بدون مغز گردو)، نیم خورده ى موش، سیب ترش، گشنیز سبز، خون گرفتن از برجستگى پشت گردن، بین دو زن راه رفتن، نگاه كردن به انسان دار آویخته، بسیار خواندن سنگ قبرها، بسیار غصه خوردن (بر امور دنیوى ) و بسیارى گناه.

64- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:لیس یجزى مكان الطعام و الشرب غیر اللبن.
فرمود: هیچ نوشیدنى و خوراكى جاى شیر را نمى گیرد.
لذا گویند: شیر غذاى كاملى است، چون داراى انواع ویتامین ها و مواد پروتئینى است.

65- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:ثلثة یفرح بهن الجسم یربوا الطیب و لباس اللین و شرب العسل.
فرمود: سه چیز موجب شادمانى قلب و فربهى جسم است: استشمام بوى خوش، پوشیدن لباس نرم و خوردن عسل.

66- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:علیكم بالعسل فوالذى نفسى بیده ما من بیت فیه عسل الا و تستغفر الملائكة لاءهل ذلك البیت فان شربها رجل دخل فى جوفه اءلف دوآء و خرج عنه اءلف اءلف دآء فان مات و هو فى جوفه لم تمس النّار جسده.
فرمود: شما را سفارش مى كنم به خوردن عسل؛ قسم به آن كسى كه جانم در دست اوست، در خانه اى كه عسل باشد، فرشتگان براى اهل آن خانه استغفار كنند و كسى كه عسل مى خورد، هزار داروى شفا بخش به بدنش ‍ وارد مى شود و هزاران درد از بدنش خارج مى شود و اگر در هنگام مُردن عسل خورده باشد، آتش سوزان هم وى را نافذ نخواهد بود.

این تعبیرات به خاطر خاصیت فراوانى كه در عسل است گفته شده است. شما خواننده ى محترم مى دانید كه هیچ خوراكى مثل عسل دوام و ثبات ندارد چنان كه گویند عسل بیش از ده سال در هواى آزاد سالم خواهد ماند بدون آن كه فاسد یا آلوده شود. بنابراین كه خوراكى كه خودش چنین ذات خوبى دارد، سبب ایجاد همان چیزى است كه در اوست. به قول معروف: از كوزه همان برون تراود كه در اوست.

67- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:قلب المؤمن حلو یحب الحلاوة.
فرمود: قلب انسان با ایمان شاد و خوش است و خوشى را دوست دارد.

68- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:من اءلقم فى فم اخیه المؤمن لقمة حلولا یرجوابها رشوة و لایخاف بها من شره و لایرید الا وجهه صرف اللّه عنه بها حرارة الموقف یوم القیامة.
فرمود: كسى كه در دهان برادر مؤمنش یك غذاى شیرین بگذارد به طورى كه قصدش رشوه دادن نباشد و غیر از خدا از هیچ كس نترسد، خداوند متعال در روز قیامت، خوارى و ذلت را از او دور مى كند.

69- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:نعم الشراب العسل یربى القلب و یذهب برد الصدر.
فرمود: عسل نوشیدنى خوبى است كه دل را صاف و نیكو مى كند و سرما و رطوبت سینه را مى زداید.

70- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:من اءراد الحفظ فلیاكل العسل.
فرمود: اگر خواستید حافظه اى قوى داشته باشید، عسل بخورید.

71- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:اذا اشترى اءحدكم الخادمة فلیكن اول ما یطعمها العسل فانه اطیب لنفسها.
فرمود: اگر خدمتكارى خریدید، اولین غذایى كه به او مى دهید عسل باشد. زیرا این بهترین كار است.
در این حدیث به تاءثیر روانى عسل توجه شده، زیرا وقتى خدمتكارى به منزل آمد و با عسل پذیرایى شد طبیعتا عقده هاى روانى طبقاتى وى از بین مى رود.

72- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:اذا ولدت المرئة فلیكن اول ما تاكل الرطب الحلو و التمر فانه لوكان شى افضل منه اطعمه اللّه تعالى مریم حین ولدت عیسى علیه السّلام.
فرمود: نخشتین خوراكى زن زایمان كرده، بهتر است خرماى تازه و یا خرماى خشك باشد و اگر خوراكى بهتر از این بود، هر آینه خداى متعال حضرت مریم سلام اللّه علیها را، پس از تولد حضرت مسیح علیه السّلام از آن طعام پذیرایى مى نمود.

73- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:اذا جآء الرطب فهنؤنى و اذا ذهب فعزونى.
فرمود: هنگامى كه فصل خرما آید مرا تهنیت گویید و هر وقت فصل آن گذشت مرا تسلیت گویید.

74- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:بیت لا تمر فیها كان لیس فیها طعام.
فرمود: خانه اى كه در آن خرما نباشد مثل آن است كه در آن خانه غذایى نیست.

75- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:نعم السحور للمؤمن التمر.
فرمود: بهترین سحرى براى مؤمن خرما است.

76- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:كل التمر على الریق فانه یقتل الدود.
فرمود: خرما را ناشتا صرف كنید تا انگل هاى درون بدن شما را نابود كند.

77- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:من وجد التمر فلیفطر علیه و من لم یجد فلیفطر على الماء فانه طهور.
فرمود: در هنگام روزه دارى اگر خرما بود با آن افطار كنید و اگر نبود با آب روزه را افطار كنید كه شوینده ى خوبى است.

78- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:خیر طعامكم الخبز و خیر فاكهتكم العنب.
فرمود: بهترین غذاهاى شما نان و بهترین میوه تان انگور است.

79- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:خیر الاءدام فى الدنیا و الاخرة اللحم و العنب لست باكله و لا اءحرّم.
فرمود: بهترین خورشت ها (خوردنى ها) در دنیا و آخرت گوشت و انگور است ولى من این دو غذا را نه مى خورم و نه حرامش مى دارم.

80- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:خلقت النخلة و الرمان و العنب من فضله طینة آدم.
فرمود: خداى منان درخت خرما و انار و انگور را از برترى طینت حضرت آدم علیه السّلام آفرید.

81- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:كل العنب حبة حبة فانها آهنا.
فرمود: انگور را دانه دانه بخورید كه این گونه خوردن گواراتر است. خوردن انگور با خوشه باعث مى شود حشرات و تخم حشراتى كه در لابه لاى خوشه است وارد معده شده و سبب بیمارى و سوء هاضمه گردد.

82- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:شكى نوح الى اللّه عن الغم فاوحى اللّه الیه اءن یاءكل العنب فانه یذهب الغم.
فرمود: حضرت نوح علیه السّلام به خداوند از غمگین بودن خویش ‍ شكایت كرد، پس وحى شد به وى كه انگور بخور تا غمت زایل شود.

83- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:ربیع امّتى العنب و البطیخ.
فرمود: بهار امّت من فصل انگور و خربزه است.

84- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:لاتردوا شربة العسل على من اءتاكم بها.
فرمود: هنگامى كه به شما شربت عسل تعارف مى كنند از خوردن آن تردید به خود راه ندهید.
یعنى شربت عسل را بگیرید و بخورید پیامبر گرامى اسلام صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم با این بیانات شیوا و گیرا مى خواهد، خاصیت بسیار مهم عسل را گوشزد انسان ها كند.

85- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:لحم البقر دآء و لبنها دوآء و لحم الغنم دوآء و لبنها دآء.
فرمود: گوشت گاو بیمارى زا و شیرین درمان كننده است. چنان كه گوشت گوسفند درمان كننده اما شیرش دردآور است.
به تجربه ثابت شده كه طبیعت گوشت گاو شدیدا سرد است در حالى كه شیرش گرم مى باشد و طبیعت گوشت گوسفند گرم و شیرش سرد مى باشد.

86- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:علیكم بالفواكه فى اقبالها فانها مصحة للابدان مطردة للاحزان و القوها فى اءدبارها فانها داء الاءبدان.
فرمود: شما را سفارش مى كنم به خوردن میوه هاى نوبر و تازه رسیده، زیرا باعث سلامت بدن و زوال غم و اندوه است و میوه را در پایان فصلش رها كنید كه براى بدن بیمارى زا است.

87- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:اءكل التین اءمان من القولنج.
فرمود: خوردن انجیر شخص را از قولنج (گرفتگى عضلانى ) حفظ مى كند.

88- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:اءفضل ما یبدء به الصائم الزبیب و التمر او شیى حلو.
فرمود: بهتر آن است كه روزه دار با كشمش یا خرما و یا چیز شیرین دیگر روزه ى خود را باز كند.
با توجه به احادیث دیگر در این مورد بهترین راه، براى گشایش روزه، نمك یا شیرینى و یا آب است.

89- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:اءكل السفرجل یذهب ظلمة البصر.
فرمود:خوردن به، كم نورى چشم را برطرف مى كند.

90- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:علیكم بالرمان و كلوا شحمه فانه دباغ المعدة و ما من حبة تقع فى جوف احدكم الا اءنارت قلبه و جنبه من الشیطان و الوسوسة اربعین یوما.
فرمود: شما را سفارش مى كنم به خوردن انار همراه با پیه آن، كه معده را شست وشو دهد.هر دانه ى انارى كه خورده شود موجب روشنایى قلب است، به طورى كه تا چهل روز شیطان و وسوسه هایش را از شما دور كند.
مقصود از پیه انار، محتویات یا به اصطلاح گوشت آن است. به مزاح گویند: شخصى انار را با پیه گوسفند مى خورد، به وى گفتند: چرا انار را با پیه گوسفند مى خورى؟ گفت: روایت وارد شده.
مراد از شیطان در این جا همان آلودگى ها و میكروب هاست.

91- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:من اءكل رمانة حتى یتممها نور اللّه قلبه اربعین یوما.
فرمود: هر كس انارى را به تمامه بخورد، خداى متعال چهل روز قلبش را نورانى گرداند.

92- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:ما من اءحد اءكل رمانة الاءمرض شیطانه اربعین یوما.
فرمود: كسى كه انارى كامل خورد، میكروب هاى بدنش چهل روز رنجور باشند.
اشاره به خاصیت ضد میكروبى و تصفیه كنندگى انار است.

93- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:علیكم بالاءترج فانه یضى الفؤاد و یزید فى الدماغ.
فرمود: شما را سفارش مى كنم به خوردن ترنج كه موجب روشنایى قلب و سبب زیادى عقل است.
ترنج نوعى از مركبات است.

94- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:كل التین فانه ینفع البواسیر والنقرس.
فرمود: انجیر را بخورید كه به درستى براى بواسیر (هموروئید) و نقرس ‍ مفید است.
در گذشته به نقرس داءالملوك یا بیمارى ثروتمندان مى گفتند. زیرا: از خوردن زیاد گوشت، ثروتمندان به این بیمارى كه دردى در انگشتان پا بود گرفتار مى شدند.

95- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:كل البادنجان و اءكثره فانها شجرة راءیتها فى الجنة فمن اكلها على انها دآء كانت دآء و من اءكل على آنهادوآء كانت دواء.
فرمود: بادنجان بخورید، و خوردنش زیاد كنید كه من بوته اش را در بهشت دیدم، اگر هنگام بیمارى بخورید درد است و اگر در زمان سلامت میل كنید درمان است.

96- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:علیكم بالقرع فانه یزید فى الدماغ.
فرمود: بر شما باد خوردن كدو كه قوه ى عاقله را تقویت كند.

97- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:كل الیقطین فلو كان للّه سبحانه و تعالى شجرة اخف من هذه لاءنبتها على اخى یونس علیه السّلام.
فرمود: كدو را بخورید كه اگر خداى سبحان درختى از آن سبك تر مى داشت براى برادرم یونس علیه السّلام مى رویانید.
یقطین - كدوى حلوایى یا كدوى تنبل را گویند.

98- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:اذا اءتخذ اءحدكم مرقا فلیكثر فیه الدبا فانه یزید فى الدماغ و العقل.
فرمود: اگر بخواهید خورشتى بار گذارید، در آن كدوى خورشتى زیاد بریزید. زیرا، كدوى خورشتى موجب افزایش فكر و عقل است.

99- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:الكرفس بقلة الاءنبیاء.
فرمود: كرفس سبزى انبیا است.

100- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:من اءكل الخل قام علیه ملك یستغفر له حتى یفرغ منه.
فرمود: كسى كه سركه مى خورد تا هنگامى كه به خوردنش ادامه مى دهد، ملكى برایش استغفار مى كند.
منظور این است كه بعضى تا سركه را به لب مى زنند به خاطر ترشى اش، زود آن را كنار مى گذارند، در حالى كه حضرت با این عبارت، ما را به خوردن سركه تشویق فرمودند.     

طب پیامبر اعظم صلى اللّه علیه و آله و سلّم معروف به طب النّبى صلى اللّه علیه و آله و سلّم
نویسنده : محمد جعفر واصف

 

 

 

  

 

 

 

 

 

 

 

  2- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم: اءلذى اءنزل الداء انزل الشفاء.
فرمود: خدایى كه درد و بیمارى را نازل كرد، درمان آن هم نازل فرمود.
اگر دردى مانند سرطان و یا ایدز و مانند آن در حال حاضر قابل درمان نیست، نباید گفت: قابل درمان نیست، بلكه داروى شفا بخش آن هنوز توسط بشر كشف نشده است. براساس احادیث فوق، بیمارى لاعلاج وجود ندارد.

6- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم: المعدة بیت كل داء و الحمیة راءس كل دواء فاعط نفسك ما عودتها.
فرمود: منزلگاه اكثر بیمارى ها معده ى انسان است، و پرهیز از خوردن بى حساب نیز بهترین نوع درمان است، بخور چیزى را كه به آن عادت كرده اى.
حكما گویند: بنى آدم در واقع بنى عادت است، عادت هاى خوراكى در زندگى بسیار مهم اند، مثلا اگر عادت به خوردن غذاهاى ساده داشته باشید و در یك مهمانى غذاى چرب را بخورید، بلافاصله عوارض بد آن را احساس خواهید كرد، از این رو، پزشكان علوم تعذیه مى گویند، در كودكان از همان ابتدا ذائقه سازى كنید، یعنى ذائقه ى كودكان را به غذاهاى گوناگون عادت دهید.

7- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم: اءحب الطعام الى اللّه تعالى ماكثرت علیه الایدى
فرمود: بهترین خوراكى ها در نزد خداى متعال غذایى است كه دست هاى زیادى به طرفش دراز شود.
ظاهرا معنى حدیث این است كه در یك سفره كه چند نوع غذا قرار دارد بهترین غذا آن است كه مصرف بیش ترى دارد مثل نان و برنج.

8- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم: الاءكل باصبع واحدة اءكل الشیطان و الاءكل بالاثنین اءكل الجبابرة و بالثلاث اءكل الاءنبیاء.
فرمود: خوردن با یك انگشت خوراك شیطان است و دو انگشتى خوردن خوراك متكبران است و با سه انگشت طعام را خوردن خوراك انبیا است.

9- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم: برد الطعام فان الحار لا بركة فیه.
فرمود: غذا را سرد كرده وبخورید كه در غذاى داغ، خیرى نیست.
پزشكان گویند: نوعى سرطان دهان و حنجره ناشى از خوردن چاى داغ است كه بعضى ها عادت به خوردن چاى داغ یا به قول معروف چاى لب سوز دارند.

10- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم: اذا اءكلتم فاخلعوا نعالكم فانه اروح لاقدامكم و انه سنة جمیلة.
فرمود: هنگام غذا خوردن كفش هایتان را از پا درآورید، تا پاهایتان راحت باشد. كه این عمل، روشى زیبا و درست است.

11- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم: الاءكل مع الخدام من التواضع فمن اكل معهم اشتاقت الیه الجنة.
فرمود: غذا خوردن با خدمتكاران، نشانه تواضع و فروتنى است. كسى كه چنین رفتارى دارد، بهشت در انتظارش مى باشد.

12- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم: الاءكل فى السوق من الدنائة.
فرمود: در بازار و معابر عمومى چیزى خوردن، نشانه پستى و فرومایگى شخص است.

13- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:المؤمن یاكل بشهوة اهله و المنافق یاكل اهله بشهوته.
فرمود: انسان با ایمان، خوراكش مطابق میل افراد خانواده اش مى باشد، در حالى كه خوراك منافق، مطابق میل و خواست خودش مى باشد، و خانواده برایش اهمیتى ندارد.

14- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم: اذا وضعت المائدة فلیاكل احدكم مما یلیه و لا یتناول ذروة الطعام فان البركة تاتیها من اعلاها و لایقوم احدكم و لایرفع یده و ان شبع حتى یرفع القوم ایدیهم فان ذلك یخجل جلیسه.
فرمود:وقتى سفره ى غذا بر پا شد، از خوراكى هاى دم دست بردارید و به طرف بالاى غذا، دست درازى نكنید، چون خیر و بركت در قسمت بالاى آن است، و نیز اگر سیر شدید، از غذا خوردن دست نكشید، تا بقیه افراد كنار سفره هم، غذاى خود را بخورند، تا از خوردن خجالت نكشند.

15- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:البركة فى وسط الطعام فكلوامن حافاته و لاتاءكلوا من وسطه.
فرمود: بركت در وسط غذا است، پس از كنار آن بخورید، نه از وسط آن.

در دو حدیث اخیر به بركت در وسط و یا بالاى سفره، اشاره شد، شاید منظور مبارك حضرت آن است كه وقتى افراد سر سفره به قسمت هاى خوب و وسط سفر هجمه مى كنند، ارزش سفره ى غذا از بین مى رود، چنان كه در بعضى از مجالس عروسى و میهمانى هاى دسته جمعى، بعضى از مدعوین، براى آن كه از دیگران عقب نمانند، چنان به گوشت یا خورشت ها هجمه مى كنند كه به یك باره متوجه مى شوى در سفره، برنج و نان هست اما گوشت یا مرغ تمام شده و عملا سفره ى طعام از حیز انتفاع خارج شده و باعث نگرانى و خجالت صاحب مجلس مى شوند. این وضع را تقریبا همه ى ما در مجالس عمومى دیده ایم. ظاهرا این رفتار عیب ناك همواره بوده، لذا پیامبر بزرگوار صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم در دو حدیث به این امر اخلاقى اشاره فرمودند.

16- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:البركة فى الثلاثة الجماعة و السحور و الثرید.
فرمود: خیر و بركت در سه چیز است: اول به صورت دسته جمعى غذا خوردن، دوم غذا خوردن در سحرهاو سوم نان در آب گوشت و یا آب دوغ و مانند آن تردید كردن.

17- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:من استعمل الخشبتین امن من عذاب الكلیتین.
فرمود: كسى كه مسواك و خلال مى كند،از درد كلیه ها در امان خواهد بود.
ممكن است حدیث بدین صورت باشد ((من استعمل الخشبتین امن من عذاب الكلبتین ))یعنى: كسى كه از دو چوب (خلال و مسواك ) مدام استفاده كند، از درد و بیمارى هاى دندان در امان خواهد بود.
مراد از كلبتین، انبر دندان كشى است.

18- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:تخللوا على اثر الطعام و تمضمضوا فانهما مصحة الناب و النواجد.
فرمود: بعد از خوردن، خلال كنید و با مضمضه كردن، دهان را بشویید زیرا این عمل موجب سلامتى دندان هایتان مى شود.

19- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:القصعة تستغفر لمن یلحسها.
فرمود: ظرف غذا و بشقاب، براى كسى كه آن را خوب پاك كرده و بلیسد استغفار مى كند.
مقصود از لیسیدن ظرف غذا، زیاد نیاوردن غذا است. در بعضى از فرهنگ هاى مردمى، غذا در بشقاب زیاد آوردن، نوعى شخصیت طلبى و بزرگ نمایى است. این عمل كه قطعا اسراف است، فعلى حرام و مذموم است.

20- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:طعام الجواد دواء و طعام البخیل داء.
فرمود: خوردن غذاى انسان كریم موجب درمان، و خوردن غذاى انسان بخیل دردآور است.
چون غذاى انسان هاى كریم با منّت نیست و شخص كریم توقع جبران آن را ندارد. اما فرد بخیل با منت نهادن و ریختن آبرو باعث آزار انسان مى شود و هم چنین در صدد است كه چند برابر آن چه را داده بگیرد. چون انسان هاى بخیل گمان مى كنند، كه با خوردن غذایشان، آن غذا كم مى شود. اما انسان هاى كریم معتقدند كه میهمان حبیب خداست و بركت با خود مى آورد و میهمان را كریمانه پذیرایى مى كنند اما افراد بخیل با تنگ نظرى و منت نهادن، كارى را انجام مى دهند كه انسان از غذا خوردن بر سر سفره ى آن ها پشیمان مى شود.

21- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:كلوا جمیعاو لاتفرقوافان البركة فى الجماعة.
فرمود: با هم غذا بخورید نه به صورت انفرادى كه خداوند خیر و بركت خویش را در غذا خوردن به صورت دسته جمعى قرار داده است.

22- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:كثرة الطعام شوم.
فرمود:پرخورى شوم و ناگوار است.

23- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:من جاع او احتاج و كتمه من الناس و مضى الى اللّه تعالى كان حقا علیه ان یفتح له رزق سنة حلالا.
فرمود:اگر كسى،گرسنگى و نیازمندى خویش را از مردم پنهان نگاه دارد (عزت نفس به خرج دهد) و امر خویش را به خداى منان واگذارد، خداى متعال براى او یك سال روزى حلال مقدر خواهدكرد.
دروازه هاى روزى حلال برایش گشوده خواهد شد.

24- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:من كان یؤمن باللّه و الیوم الاخر فلیكرم ضیفه.
فرمود: كسى كه به خدا و روز قیامت ایمان دارد، میهمانش را عزیز و گرامى دارد.

25- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:من التواضع اءن یشرب الرّجل من سؤر اءخیه المؤمن.
فرمود: از فروتنى و تواضع انسان آن است كه نیم خورده ى برادر مؤمن خویش را بنوشد.
چون اوصافى كه اسلام براى انسان قائل است، دهان مؤمن پیوسته پاكیزه و برى از آلودگى است، در احادیث قبلى مشاهده فرمودید كه مسواك كردن و خلال و مضمضه كردن را رسول گرامى بسیار سفارش فرمودند.

 

  روایت 26 تا 50

 

26- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:من قل اءكله قل حسابه.
فرمود: كسى كه خوراكش سبك تر و كم تر است، لاجرم حساب و كتابش نیز در روز قیامت سبك تر خواهد بود.

 

27- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم:لایشربن احدكم قائما.
فرمود: هنگامى كه ایستاده هستى از نوشیدن پرهیز كن.

 

 

 

 

 

3- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم: بشر المحذورین بطول العمر.
فرمود: پرهیز كنندگان را به طول عمر بشارت باد.
شاید معنایش چنین باشد كه اشخاصى كه از خوردن هر چیزى پرهیز مى كنند و به اصطلاح شكمو نیستند، عمرى طولانى تر خواهند داشت. بعضى از مترجمین محترم، محذورین را به محرورین ترجمه كرده اند، بنابراین معناى حدیث بدین صورت خواهد بود: گرم مزاجان را به طول عمر بشارت باد.

4- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم: اءصل كل داء البرودة
فرمود: اساس اكثر بیمارى ها از ضعف و ناتوانى بدن است.
در كتاب هاى لغت از برودة دو معنى استنباط شده است: یعنى به معنى ضعف و ناتوانى، چنان كه گویند:بَرَدَ زید برادا و برودا؛یعنى: زید ضعیف و ناتوان گردید. دیگر به معنى سردى و خنكى نیز آمده است، چنان كه گویند:بَرُدَبَردا و بُروُدة؛یعنى: سرد و خنك شد. حال اگر به معنى دوم ترجمه شود، معنى حدیث چنین خواهد شد: اساس اكثر بیمارى ها از سردى و یا اكثر بیمارى ها از سرماخوردگى است.

 

 

گویند ابوالعلاء معرى، شاعر نابیناى اهل سوریه در پایان عمر خویش، دچار ضعف و سستى بدن شده بود، در بستر بیمارى، پزشكى بر بالینش ‍ حاضر كردند، پزشك گفت: بیمار از ضعف و ناتوانى بدن، بیمارشده، جوجه مرغى برایش آماده كنید تا از ناتوانى نجات پیدا كند.

 

5- قال رسول اللّه صلّى اللّه و علیه و آله و سلّم: كل و اءنت تشتهى و اءمسك و اءنت تشتهى
فرمود: هنگامى كه گرسنه اى بخور و در حالى كه هنوز سیر نشده اى از خوردن دست بردار.

نظرات شما عزیزان: